"Verbeter de wereld, begin bij jezelf."
"Wees de verandering die je in de wereld wilt zien."
"Als jij jezelf verandert, help je de wereld veranderen."
Als ik mijn ogen dicht doe, hoor ik ze nog. De woorden van mijn mentor in de parallelgroep. Jarenlang leerde ik in de praktijk leren van deze Meester. Jong en oud liet hij dagelijks ervaren dat het niet gaat om wat je zegt, maar om wat je doet. Meester Fred werd op handen gedragen. Alle kinderen hielden van meester Fred. En hij hield op zijn beurt van alle kinderen. Dat was niet omdat hij alleen maar dingen zei die je wilde horen. Helemaal niet zelfs. Regelmatig confronteerde hij jong en oud met dingen die echt niet zo fijn waren. Dingen waar je misschien helemaal niet trots op was. Of waar je je zelfs voor schaamde. Hij liet je weten wat hij zag, hoorde en voelde. Zonder oordeel. Gewoon vanuit wat hij zag, hoorde en voelde.
Wat je ook gedaan had. Meester Fred veroordeelde je niet. Het leven was om van te leren. Als je verdrietig of boos was, luisterde hij en vervolgens stak hij zijn hand uit, pakte je vast en vroeg of hij iets voor je kon doen.
āWijs je een vinger naar een ander, dan wijzen er nog altijd minstens drie naar jezelfā
āWijs je een vinger naar een ander, dan wijzen er nog altijd minstens drie naar jezelfā, zei hij regelmatig. Met zijn wijsvinger uitgestoken bekrachtigde hij deze uitspraak. āKijk!ā zei hij tegen de jonge kinderen in onze groepen. āTel eens hoeveel vingers er naar de ander wijzen. En tel nu eens hoeveel vingers er naar jou wijzen. Zie je dat? Dat zijn er meer he? Je kunt een ander niet veranderen. Je kunt er wel voor kiezen om het zelf anders te doen. Je bent geen slachtoffer. Je bent niet zielig. Het leven overkomt je niet. Je kunt je niet achter een ander verschuilen. Je bent zelf aan zet. En je kunt dus altijd zelf je verantwoordelijkheid nemen om āhet goedeā te doen. Jij kiest. Jij bepaalt.ā
Meester Fred greep elke gelegenheid aan om anderen de wereld door zijn bril te laten zien. Een wereld waarin mensen een beetje liever zijn. Voor zichzelf en voor elkaar. Zonder kunstjes. Gewoon samen. āEen beetje lief zijn voor elkaarā, zei hij dagelijks. Voor meester Fred geen sociale vaardigheidsmethode, geen antipestprogrammaās, geen petjes, labels of lesjes. Samen het leven leren deed meester Fred gewoon van binnenuit. Als mens onder de mensen.
āEen beetje lief zijn voor elkaarā, zei hij dagelijks.
āAha! Dus je hebt ruzie? Wil je me dat vertellen?... Met je beste vriend nog welā¦ En hij doet boos. Ojeeā¦ Dan kan ik me voorstellen dat je zo verdrietig bentā¦. Ruzie is ook niet fijn. Maar dat geeft niet, hoor. Dat gebeurt wel eens. Iedereen maakt weleens ruzie. Dat komt ook weer goedā¦. Kom. Dan zal ik je troosten. En dan zal ik je zo helpen om het op te lossen."
"Zeg, lieve collegaā¦ waarom praat jij eigenlijk zo over die moeder?"
āSohee! Jij bent boos! Dat mag, maar ik wil niet dat je een ander pijn doet. Daar zit een grens. Vechten mag niet. Dus kom hier maar bij me zitten en word eerst maar eens rustig. Want als je zo boos bent, kun je niet goed nadenken. Als je zo weer rustig bent, praten we erover. Want we moeten hier natuurlijk wel van leren, zodat het niet nog een keer gebeurt. Maar dat komt goed. Dat kun jij. En je hoeft het niet alleen te doen. Als je mijn hulp nodig hebt, ben ik er voor je. Dat weet je wel.ā
āJe bent verdrietig, zie ik. Wil je erover vertellen?... Kan ik iets voor je doen? Wie wil je graag in je buurt nu?ā
āWelkom mamaās en papaās. Wat fijn dat jullie er allemaal zijn. Jullie zijn altijd welkom, hĆØ! Niet bij het hek praten. Gewoon lekker naar binnen komen. Dat mag altijd. Je zeurt nooit! We gaan er samen voor zorgen dat het goed gaat met jullie kinderen. Met allemaal. Niemand uitgezonderd.ā
āHee! Stoppen jullie eens met schelden naar elkaar! Dat is niet fijn! Dat vindt niemand fijn. We moeten lief zijn voor elkaar. Dusā¦ Vertel. Een voor een. Wat is er aan de hand? Wat was jouw rol? Wat heb jij gedaan?... En had je dat ook anders kunnen doen?... Wat had jij fijner gevonden?... Hoe ga je dat samen oplossen?
Bij hem mocht je ervaren dat het leven is om van te leren. Hij bleef van je houden ook al was je even uit de bocht gevlogen.
Meneer Fred liet in het hier en nu zien wat hij in de wereld wil zien. Hij deed voor hoe een wereld eruit ziet waarin iedereen erbij hoort en ertoe doet. Bij hem mocht je ervaren dat het leven is om van te leren. Hij bleef van je houden ook al was je even uit de bocht gevlogen. Hij reikte zijn hand als je het zelf even niet goed wist of kon. En hij gaf zijn schouder als je die nodig had.
Meneer Fred begreep als geen ander dat er pas echt iets anders gebeurt, als we zelf anders doen. En dat ieder van ons daar zijn verantwoordelijkheid in moet nemen. We zijn zelf verantwoordelijk. Niemand anders. We kunnen wijzen naar onze directeur. Naar die collega die niet vooruit te branden is. Naar de overheid. Naar de inspectie. Naar onze vriend of vriendin. We kunnen mooie dingen bedenken en vertellen. We kunnen prachtige plannen maken. Maar uiteindelijk gaat het over wat we DOEN. Over wat WIJ doen. Over wat JIJ doet. Over jouw daden. Onze daden. Ons gedrag.
Wil je dat mensen wat zachter zijn voor zichzelf?
Wil je dat niemand wordt buitengesloten?
Wil je dat ieder mens gewaardeerd wordt?
Wil je dat kinderen mogen zijn wie ze zijn?
Dan ben jij aan zet. Jij maakt het verschil. Laat zien wat je in de wereld wilt zien...
šš³šā„ļøš